OVARYUM (OVER) HASTALIKLARI
Bir overin yokluğu
Sık rastlanılan bir tablodur. Bir overin yokluğunda, diğer over hipertrofiye (büyüme) olur ve fonksiyona devam eder. Diğer overin yokluğu klinik olarak belirti vermez.
Over aplazisi ve agenizi
Overlerin gelişmemesi, eksik olması ya da hiç olmamasıdır. Overler uzun ip gibi ya da portakal çekirdeği büyüklüğünde olabilir. Bu vakalarda genital sistem de infantil nitelik gösterir.
Over iltihapları (ooforit veya ovarit)
Ender görülen bir durumdur. Genellikle genital sistemdeki diğer organların enfeksiyonuna bağlı olarak gelişir.
Over kistleri
Her yaşta görülebilen kistlerdir. Klinik olarak önemsiz iseler de malign (kötü huylu) tümörlerin gelişim yeri olabilirler. Dikkatli takip edilmeleri gerekir.
Basit follikül kisti
Hakiki tümör değildirler. Çatlamamış graft follikülünden köken alırlar. Büyüklükleri (çapları) 1-2 cm’den 4-5 cm’ye kadar olabilir. Over yüzeyinde yaygın olarak görülürler. İçleri berrak sıvı doludur. Bu tür kistler, genellikle belirti vermezler. Hemoraji, torsiyon ve rüptür olursa belirti verirler. Anormal kanamalara veya ağrıya neden olabilirler. Büyük olduklarında diğer organlara baskı yapabilirler ve buna bağlı belirtiler görülebilir. Büyük kistler elle palpe edilebilir. Pek çok kist kendiliğinden, iki ay içerisinde tedaviye gerek kalmadan gerileyebilmektedir. Bu kistlerin tanısında laparoskopi, en uygun yöntemdir.
Polikistik overler
İki taraftaki overlerde birden fazla kist oluşmasıdır. Overler büyür, histolojik olarak follikül kistlerinin özelliklerini gösterirler. Adrenal korteks kaynaklı androjenlerde artış vardır. Artan testosteron etkisi ile seks hormonu bağlayan globilin düşer ve serbest testosteron artar. Bu durum folliküllerin atreziye olmasına ve kist oluşumuna yol açar. Polikistik overlerde östrojen etkisiyle endometriyal hiperplazi gelişir. Gelişen hiperplazi meme ve endometriyum kanser riskini arttırır.
Müsinöz kistadenomlar
Benign (iyi huylu) over tümörlerinin %20’sini oluştururlar. İnsan vücudunda oluşan tümörlerin en büyüğü, bu tümörlerdir. Bazı vakalarda ağırlığı 10 kg kadar olan tümörler gelişebilir.
Bu tümörler ağırlıkları nedeniyle diğer organlara bası yapar ve ağrıya neden olurlar. Ayrıca rüptüre, kanamaya ve enfeksiyona neden olurlar.
Overlerin adenokanserleri
Primer over kanserleri arasında en sık görülenidir. İki overde birden görülebilir. Prognozu (ilerleyişi) kötüdür.
Tanı, over kist ve tümörlerinde ultrasonografi ve laparaskopi ile konur.
Tedavi, çoğu zaman cerrahidir. Aynı zamanda tıbbi tedavide uygulanır.